{{ __('Your cart') }}0
0,00 €
0
artikelen
0,00 €
Diabetes mellitus is een chronische stofwisselingsziekte waarbij het lichaam onvoldoende insuline aanmaakt of niet goed kan reageren op insuline. Insuline is een hormoon dat glucose uit het bloed naar de cellen transporteert voor energievoorziening. Bij diabetes blijft glucose in het bloed, wat leidt tot verhoogde bloedsuikerspiegels. De oorzaken variëren per type diabetes, maar factoren zoals erfelijkheid, leefstijl, overgewicht en autoïmmuunreacties spelen een belangrijke rol. Onbehandelde diabetes kan leiden tot ernstige complicaties aan hart, nieren, ogen en zenuwen. Vroege herkenning en behandeling zijn essentieel voor een goede prognose.
Type 1 diabetes ontstaat door een autoïmmuunreactie waarbij het immuunsysteem de insulineproducerende cellen in de alvleesklier aanvalt en vernietigt. Deze vorm komt meestal voor op jonge leeftijd, vaak voor het 30e levensjaar. Patiënten zijn volledig afhankelijk van insuline-injecties omdat hun lichaam geen insuline meer produceert. Symptomen ontwikkelen zich snel en omvatten extreme dorst, frequent urineren, gewichtsverlies en vermoeidheid. Type 1 diabetes is niet te voorkomen en vereist levenslange insulinetherapie. Ongeveer 10% van alle diabetespatiënten heeft type 1 diabetes.
Type 2 diabetes ontwikkelt zich geleidelijk en wordt veroorzaakt door insulineresistentie en verminderde insulineproductie. Belangrijke risicofactoren zijn overgewicht, gebrek aan beweging, ongezonde voeding, genetische aanleg en leeftijd boven de 45 jaar. De ziekte komt steeds vaker voor, mede door de toename van obesitas en sedentaire levensstijl. In tegenstelling tot type 1 diabetes produceert het lichaam wel insuline, maar reageren de cellen er onvoldoende op. Type 2 diabetes is vaak te voorkomen door gezonde leefgewoonten en kan in vroege stadia soms worden omgekeerd door leefstijlaanpassingen.
Zwangerschapsdiabetes ontstaat tijdens de zwangerschap door hormonale veranderingen die insulineresistentie veroorzaken. Deze vorm verdwijnt meestal na de bevalling, maar verhoogt het risiko op type 2 diabetes later. Andere vormen omvatten MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young), een erfelijke vorm, en secundaire diabetes door medicijnen of ziekten van de alvleesklier. Deze specifieke vormen vereisen aangepaste behandelstrategieën en nauwkeurige diagnostiek voor optimale zorg.
Metformine is het eerstekeuzemedicijn voor type 2 diabetes en werkt door de glucoseproductie in de lever te verminderen en de insulinegevoeligheid te verbeteren. Het medicijn veroorzaakt geen gewichtstoename en heeft een laag risico op hypoglykemie. Metformine wordt vaak gecombineerd met andere diabetesmedicijnen voor optimale bloedsuikercontrole. Bijwerkingen zijn meestal mild en omvatten maag-darmklachten. Het medicijn is gecontra-indiceerd bij ernstige nier- of hartproblemen. In Nederland is metformine verkrijgbaar in verschillende formuleringen en wordt gedekt door de basisverzekering.
Sulfonylureumderivaten zoals glimepiride en gliclazide stimuleren de alvleesklier om meer insuline te produceren. Deze medicijnen zijn effectief in het verlagen van de bloedsuikerspiegel maar kunnen hypoglykemie en gewichtstoename veroorzaken. Gliclazide heeft een lager risico op langdurige hypoglykemie door zijn kortere werkingsduur. Glimepiride wordt eenmaal daags ingenomen en heeft een goede verdraagbaarheid. Beide medicijnen zijn in Nederland beschikbaar en worden vaak voorgeschreven als tweede keuze na metformine of in combinatietherapie.
SGLT2-remmers zoals dapagliflozine en empagliflozine werken door glucose-uitscheiding via de nieren te bevorderen. Deze medicijnen bieden extra voordelen voor hart en nieren en veroorzaken gewichtsverlies. GLP-1 agonisten zoals liraglutide en semaglutide stimuleren insulineafgifte alleen bij hoge bloedsuiker en vertragen maaglediging. Beide medicijnklassen hebben een laag hypoglykemierisico en worden steeds vaker voorgeschreven. Ze zijn beschikbaar als tablet of injectie en bieden nieuwe behandelmogelijkheden voor complexe diabetespatiënten in Nederland.
In Nederland zijn verschillende combinatiepreparaten beschikbaar die meerdere werkzame stoffen bevatten voor optimale diabetescontrole. Veel voorkomende combinaties zijn:
Deze combinaties verbeteren therapietrouw en bieden synergistische effecten voor bloedsuikercontrole.
Insuline is beschikbaar in verschillende werkingsduren om de natuurlijke insulineproductie na te bootsen. Kortwerkende insuline, zoals gewone insuline en snelwerkende analogen, wordt gebruikt rond maaltijden om bloedsuikerstijgingen op te vangen. Deze werken binnen 15-30 minuten en duren 3-8 uur. Langwerkende insuline, zoals basaal-insuline analogen, zorgt voor een constante insulinespiegel gedurende 12-24 uur. Deze combinatie helpt bij het bereiken van stabiele bloedsuikerwaarden. In Nederland zijn alle insulinetypen verkrijgbaar via voorschrift en worden vergoed door de zorgverzekering. Uw arts bepaalt welk type het beste bij uw situatie past.
Insulinepennen zijn de meest gebruikte toedieningsvorm in Nederland vanwege hun gebruiksgemak en nauwkeurigheid. Deze pennen zijn verkrijgbaar als wegwerppennen (voorgevuld) of herbruikbare pennen met vervangbare cartridges. De dosering wordt eenvoudig ingesteld via een draaimechanisme. Moderne pennen hebben geheugenfuncties die de laatste dosis en tijd onthouden. Voor juist gebruik is het belangrijk de pen voor gebruik te rollen, luchtbellen te verwijderen en de naald 10 seconden in de huid te laten zitten na injectie voor complete toediening.
Insulinepompen bieden een geavanceerde behandelingsoptie voor mensen met diabetes type 1 en geselecteerde type 2 patiënten. Deze apparaten leveren continue snelwerkende insuline via een kleine katheter onder de huid. Continue glucosemonitoring (CGM) systemen meten elke paar minuten de glucosewaarden en kunnen gekoppeld worden aan pompen voor automatische aanpassingen. In Nederland worden deze systemen vergoed voor specifieke indicaties. Ze bieden meer flexibiliteit in leefstijl en kunnen helpen bij het verbeteren van de diabetesregulatie, vooral bij mensen met wisselende bloedsuikerwaarden.
Insuline moet correct worden bewaard om werkzaamheid te behouden. Ongeopende insuline bewaart u in de koelkast bij 2-8°C. Eenmaal geopend kan insuline 4-6 weken bij kamertemperatuur worden bewaard. Vermijd extreme temperaturen, direct zonlicht en bevriezen. Controleer altijd de vervaldatum en het uiterlijk van de insuline voor gebruik.
Een betrouwbare glucosemeter is essentieel voor effectieve diabeteszorg. In Nederland zijn verschillende merken beschikbaar, elk met eigen teststrips die specifiek bij de meter horen. Moderne meters hebben kleine bloeddruppeltjes nodig en geven binnen seconden resultaten. Let bij aanschaf op factoren zoals nauwkeurigheid, geheugenopslag, connectiviteit met smartphone-apps en kosten van teststrips. De meeste basisverzekeringen vergoeden glucosemeters en teststrips volgens vastgestelde normen. Kalibreer uw meter regelmatig met controleoplossingen en vervang deze volgens de instructies van de fabrikant voor accurate metingen.
CGM-systemen revolutioneren diabeteszorg door 24/7 glucosemonitoring zonder prikken. Een kleine sensor onder de huid meet voortdurend glucosewaarden en toont trends via een ontvanger of smartphone. FreeStyle Libre en Dexcom zijn populaire merken in Nederland. Deze systemen waarschuwen voor hypo- en hyperglykemie en tonen glucosetrends met pijlen. CGM is vooral waardevol voor mensen met frequente bloedsuikerschommelingen, hypo-onbewustzijn of intensieve insulinebehandeling. Vergoeding is mogelijk via aanvullende verzekering of bij specifieke medische indicaties na goedkeuring van de zorgverzekeraar.
De meetfrequentie hangt af van uw diabetestype en behandeling. Voor type 1 diabetes wordt meestal 4-7 keer per dag meten geadviseerd: voor maaltijden, voor het slapen en bij klachten. Bij type 2 diabetes varieert dit van dagelijks tot enkele keren per week, afhankelijk van medicatie en regulatie. Meet altijd bij symptomen van hypo- of hyperglykemie, tijdens ziekte, bij medicatieaanpassingen en voor autorijden.
Normale bloedsuikerwaarden liggen nuchter tussen 4,0-7,0 mmol/L en 2 uur na de maaltijd onder 10,0 mmol/L. Waarden onder 4,0 mmol/L duiden op hypoglykemie en vereisen directe actie met snelle koolhydraten. Waarden boven 15,0 mmol/L zijn zorgwekkend en bij aanhoudende hoge waarden moet u contact opnemen met uw zorgverlener. Belangrijke factoren die meetresultaten beïnvloeden zijn:
Een gezonde voeding vormt de basis van een goede diabetesbehandeling. Koolhydraattelling helpt bij het stabiliseren van uw bloedsuikerspiegel door bewust te zijn van de hoeveelheid koolhydraten in uw maaltijden. Focus op voedingsmiddelen met een lage glycemische index zoals volkoren producten, groenten en peulvruchten. Beperk geraffineerde suikers en eet regelmatig kleine porties. Een diëtist kan u helpen bij het opstellen van een persoonlijk voedingsplan dat past bij uw leefstijl en medicatie.
Specifieke voedingssupplementen kunnen een waardevolle aanvulling zijn op uw diabetesbehandeling. Omega-3 vetzuren ondersteunen de hartgezondheid, terwijl chroom kan helpen bij de glucosestofwisseling. Magnesium speelt een rol bij insulinegevoeligheid. Vitamine D en B-complexen zijn ook belangrijk voor diabetici. Bespreek altijd met uw arts of apotheker welke supplementen geschikt zijn voor uw situatie en controleer mogelijke interacties met uw medicatie.
Regelmatige fysieke activiteit is essentieel voor diabetici omdat beweging de insulinegevoeligheid verbetert en helpt bij het verlagen van de bloedsuikerspiegel. Streef naar minimaal 150 minuten matige intensiteit per week, zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Ook krachttraining twee keer per week is aanbevolen. Begin geleidelijk en overleg met uw zorgverlener over het beste bewegingsprogramma voor uw conditie.
Een gezond gewicht onderhouden is cruciaal voor diabetescontrole. Overgewicht kan insulineresistentie verergeren en de bloedsuikerregulatie bemoeilijken. Een gewichtsverlies van 5-10% kan al significante verbetering geven in diabetesmanagement. Combineer een evenwichtig dieet met regelmatige beweging. Vermijd crashdiëten en kies voor duurzame veranderingen. Een diabetesverpleegkundige of diëtist kan u ondersteunen bij het bereiken van uw gewichtsdoelen op een veilige manier.
Diabetici hebben extra zorg nodig voor hun voeten en huid vanwege verminderde gevoeligheid en tragere wondgenezing. Gebruik dagelijks een vochtinbrengende crème speciaal voor diabetici om droge huid te voorkomen. Controleer uw voeten dagelijk op wondjes, blaren of veranderingen. Draag goed passende schoenen en knip nagels recht af. Speciale diabetessokken bevorderen de doorbloeding. Bij kleine wondjes gebruikt u steriele wondverzorgingsproducten en raadpleeg bij twijfel altijd uw zorgverlener.
De HbA1c waarde toont uw gemiddelde bloedsuikerspiegel over de afgelopen 2-3 maanden en is een belangrijke indicator voor diabetescontrole. Voor de meeste diabetici is een HbA1c onder de 7% (53 mmol/mol) het streven. Laat deze waarde elke 3-6 maanden controleren bij uw huisarts. Daarnaast zijn jaarlijkse controles van ogen, nieren en voeten essentieel voor vroegtijdige opsporing van complicaties.
Neem direct contact op bij aanhoudend hoge bloedsuikerwaarden (>15 mmol/L), tekenen van infectie, niet-genezende wonden, of symptomen zoals extreme dorst, frequent plassen of vermoeidheid. Ook bij vragen over medicatie-aanpassingen of bijwerkingen is professioneel advies noodzakelijk.
Onze apotheek biedt uitgebreide diabeteszorg met persoonlijke begeleiding bij medicatiebeheer, bloedsuikermonitoring en leefstijladviezen. Wij verzorgen:
